Emirel-Müminin Alinin (as) Hayat?

?mam Ali (a.s) 30. Fil y?l?nda, Recep ay?n?n 13. günü Kâbe’de dünyaya geldi. Annesi Esed k?z? Fat?ma ve babas? Ebu Talib’dir. Hicri 40 y?l?, Ramazan ay?n?n 21 de Küfe ?ehrinde ?ahadet mertebesine erdi. Mübarek türbesi Irak’?n Necef-i E?ref kentinde bulunmaktad?r.

Hz. Ali’nin (as) Ya?am?ndan Kesitler

Müminlerin Emiri’nin (a.s) ?slam Peygamberi’nin (s.a.a) Bi’setinden (Peygamber olu?undan) on y?l ?nce dünyaya g?zlerini açt???, ?slam tarihi olu?urken bütün geli?melerde Efendimiz Resulullah’?n yan?nda oldu?u ve onun vefat?ndan sonra otuz y?l ya?ad??? dikkate al?nd???nda, 63 y?ll?k ?mrünü be? b?lüme ay?rabiliriz:

– Do?umdan Peygamber’in Bi’setine kadar olan d?nem.

– Bi’setten Peygamber’in Medine’ye hicret edi?ine kadar olan d?nem.

– Peygamber’in vefat?ndan kendi hilafetinin ba?lang?c?na kadar olan d?nem.

– ?mam Ali’nin halifelik d?nemi.

Yukar?da da de?indi?imiz gibi e?er imam Ali’nin (a.s) ya?am?n? be? b?lüme ay?racak olursak, ilk b?lümünü, Peygamber’in Bi’setinden ?nceki ya?am? olu?turmaktad?r. ?mam’?n bu b?lümdeki ya?am süresi on y?l? geçmektedir. Cünkü ?mam Ali (a.s) dünyaya g?zlerini açt??? zaman Peygamber Efendimiz daha otuz

ya??nda idi. Peygamberimiz k?rk ya??nda peygamberlikle g?revlendirildi?ine g?re; ?mam Ali, Peygamber’in bi’seti s?ras?nda on ya??n üstünde de?ildi.

?mam Ali (a.s) ruhsal ve ki?ilik yap?s?n?n olgunla?t??? ve her türlü terbiyeye yatk?n oldu?u bu hassas d?nemi Hz. Muhammed’in (s.a.a) evinde ve onun e?itimi alt?nda geçirdi. ?slam tarihçileri bu konuda ??yle yazarlar:

Bir ara Mekke’de büyük bir kurakl?k ve k?tl?k ba? g?sterdi. O s?rada Peygamberin amcas? Ebu Talib kalabal?k bir ailenin geçimini sa?lamas? gerekti?inden, masraflar?n a??r yükü alt?nda ezilmekteydi. Resul-i Ekrem (s.a.a) Ha?imo?ullar?n?n en zenginlerinden olan di?er amcas? Abbas’a, her birimiz Ebu Talip o?ullar?ndan birini evimize g?türüp bak?m?n? üstlenelim ki Ebu Talib’in aile yükü azals?n, ?nerisinde bulundu. Abbas kabul edince birlikte Ebu Talib’in yan?n gidip konuyu kendisine açt?lar. Bu ?neriyi Ebu Talib’de kabul etti. Sonuçta; Abbas “Cafer’i ve Hz. Muhammed’de (s.a.a) Ali’yi al?p evlerine g?türdüler. B?ylece ?mam Ali (a.s) efendimizin evinde iken (hayat?n?n ilk y?llar?nda) Allah, habibini peygamberlikle g?revlendirdi. ?mam Ali (a.s) ise onu hemen tasdik edip Peygameri izlemeye koyuldu.(1)

Abdü’l-Muttalib’in vefat?ndan sonra çocukluk d?nemini amcas? Ebu Talib’in evinde geçirip onun kefaleti alt?nda büyüdü?ünden, onun evlatlar?ndan birini yeti?tirmek suretiyle amcas?n?n ve onun kar?s? Esed k?z? Fat?ma’n?n zahmetini telafi etmek istiyordu. Dolay?s?yla Ebu Talip o?ullar? içinde Ali’yi (a.s) himayesine almak istemi?ti.

Ali (a.s) kendi halifeli?i d?neminde, “Kas?â” hutbesinde e?itim d?nemine de?inerek ??yle buyuruyor:

“Siz (Peygamber’in son sahabeleri) benim Resu¬lullah’a olan yak?n akrabal???m? ve onun nezdinde olan ?zel mevkimi bilmektesiniz. Yine biliyorsunuz ki; henüz bir çocuk iken o beni kucaklay?p g??süne bast?r?yor ve beni yata??nda yat?r?yordu; ?yle ki, ben onun vücuduna dokunuyor, ho? kokusunu duyuyordum. O yeme?i elleriyle benim a?z?ma koyuyordu.

Ben, annesinin pe?inden giden çocuk gibi her yere onunla birlikte yürüyordum. Her gün, üstün faziletli ahlaklar?ndan birini bana ??retiyordu. Ve bana: “Onu izlememi emrediyordu.”(3)

……………………………

(1) Bak?n?z:

-?bni Esir, El-Kamilü Fi’t-Tarih, Beyrut, Dar-? Sad?r, 1399 H. C2, S58

-?bni Hi?am, Abtülmelik, Es-Siyretü’n-Nebeviyye, Kahire, 1355 H. C1, s262

-Taberi Muhammed b. Carir, Tarihü’l-Umemi ve’l-Müluk, Beyrut Darü’l-Kamus-ül-Hadis C2, s 213

-?bni Ebi’l-Hadid, ?erh-i Nehcü’l-Bela?a 1. Bask?, Kahire, 1378 H. C 13, S 119

(2) Ebu’l Ferez ?sfehani, Makatilu’t-Taliyn, Necef-i Esref bask?s?, Men?urati’l-Mektebeti’l-Hayderiyye S. 15

(3) Nehcü’l-Bele?a, Subhi Salih, 192. Hutbe.