ما په شیعه مذهب کې فکري ازادي وموندله

اغلې فاطمه معصومه د اندونیزیا هغه شخصیت دی چې د ځان په اند یې د شیعه مذهب د عقل پر بنسټ غوره کړی او اوس غواړي چې هغه خلک چې د حق په لټه کې دي د دوی د استدلال غږ واوري.

د استبصار د معلوماتو له مخې، مېرمن فاطمه معصومه د اندونيزيا هغه کس ده، چې د ځان په اند يې د دليل له مخې شيعه مذهب غوره کړى او اوس هيله لري، چې هغه خلک چې د حق په لټه کې دي، د هغوى د دليل غږ واوري.

– خپل ځان معرفي کړئ؟
زه د اندونیزیا څخه فاطمه معصومه یم.

– د اندونیزیا د نفوس په اړه تشریح کړئ؟
د اندونيزيا خلک ۲۵۰ ميليون دي چې اکثريت مسلمانان دي او پاتې نور يې کاتوليک، پروټسټنټ، هندو او بودايان دي.

– د خپل عمر او زده کړې په اړه وضاحت کولی شئ؟
زه ۲۱ کلن یم او هغه زده کړې مې چې په خپل هېواد کې بشپړې کړې، دیپلوم دی او دلته د اسلام او دین د زده کړې لپاره راغلی یم.

– په خپل هیواد کې د ښځو د وضعیت په اړه وضاحت وکړئ؟
کیدای شي د حقوقو معنی توپیر ولري، دا د حقوقو معنی چې په اسلام کې شتون لري او هغه حقوق چې شتون لري. يعنې هغه څه چې په اسلام کې د حقوقو په اړه عملي شوي، هلته توپير لري. د بیلګې په توګه، دا د نارینه او ښځو ترمنځ د آزادیو او مساواتو په اړه خورا توپیر لري. که څه هم اندونیزیا یو اسلامي هیواد دی، خو د ښځو د حقونو په اړه یې عمل له اسلام سره ډېر توپیر لري.

د شیعه کیدو دمخه ستاسو مذهب څه و؟
زه مسلمان او سني وم او مور او پلار مې سني زده کوونکي وو. کله چې زما خور د دیني زده کړو لپاره اسلامي مرکزونو ته لاړه، هلته د دینونو په اړه څیړنې وشوې، او دا چې هغه او موږ متعصب نه وو، نو خور مې دا دین مطالعه کړ او موږ ته یې معرفي کړ. په بل عبارت، په هغه سیمه کې چې هغه پکې زده کړه کوله، د شیعه مرکز نه ښکاریده او یوازې د اسلام په نوم نومول شوی و.

– آیا په اندونیزیا کې د ښځو لپاره د حجاب په ډول کوم بندیز نشته؟ په دولتي دندو او یا په دولتي ښوونځیو کې څنګه؟
نه؛ اوس دوی د پخوا په پرتله ډېر ازاد دي، ځکه زما په اند حکومت په دې اړه هغه مهال ډېر سخت و، یعنې چا ته اجازه نه ورکوله چې په حجاب کې ښوونځي ته لاړ شي، خو اوس موږ ډېر ازاد شوي یو، حجاب اغوستلای شو.

– ایا ته د خپلې خور په تعقیب شیعه شوې یې ځکه چې تا وویل چې لومړی شیعه ستا خور وه او یا دې زده کړې او څیړنې کړې وې؟
په هغه وخت کې ما ته د سني یا شیعه کیدو هیڅ اهمیت نه و او زه ډیر کوچنی وم. زه په دیارلس کلنۍ کې شیعه شوم، ځکه چې خور مې غوښتل د شیعه په اړه تبلیغ وکړي او کورنۍ یې په حقیقت پوه شي، هغې تل وړاندیز کاوه چې موږ کتابونه ولولو. لومړی مې ساده او تاریخي کتابونه ولوستل او د هغو کتابونو له جملې څخه مې چې ولوستل او ډېر متاثره شوم، د ښاغلي تیجاني کتاب او بل یې په اندونیزیا کې د نهج البلاغه کتاب و چې الفاظ یې په رښتیا هم ښکلي او داسې ښکاري لکه د انسان الفاظ نه وي. .

– هغه څه چې په نهج البلاغه کې مو لیدلي او ویلي یې دي چې الفاظ یې ډېر ښکلي دي، له دې پرته نور کوم موضوعات دي چې په شیعه کې مو لیدلي چې ستاسو د لېوالتیا لامل شوي؟
ما په شیعه مذهب کې فکري ازادي وموندله. کله چې زه سني وم، ما د خدای په اړه، د دین د اصولو او نورو موضوعاتو په اړه ډیرې پوښتنې درلودې، او ما یې په کتابونو کې تعقیب کړې، او دا چې زما پلار یو سني عالم و، ما بیا هم ځواب ونه موند. دا دی، هیڅ ځواب نه و چې ما قانع کړي. کله چې مې د شيعه مذهب په اړه څېړنه وکړه نو ډېر خوشاله شوم چې په دې مذهب کې د استدلال اساس زموږ عقل دی، يعنې په شيعه مذهب کې استدلال ثبوت دی او عيب نه شي کېدای، نو کله چې عقل راضی شي، زه يې نه کوم. بل څه وګوره، خو کله چې عقل قانع نه شي، زه باید بیا هغه پسې لاړ شم او خپله پوښتنه بې ځوابه پرې نشم.

– د اندونیزیا په هیواد کې د هغه چا لپاره چې غواړي شیعه مذهب ومني، آیا د شیعه په اړه د کتابونو د مطالعې ځای شته چې که څوک په ذهن کې پوښتنه ولري، کولی شي هغه کتابونو ته مراجعه وکړي او د هغه ځواب ترلاسه کړي. پوښتنه، او ایا په ټوله کې کومې سرچینې شتون لري؟
هو، د شیعه ګانو په اړه انټرنېټ سایټونه شتون لري او د هغه ډیری کتابونه په ځانګړې توګه د ښاغلي مطهري کتابونه په اندونیزیا کې ژباړل شوي دي، او که څوک غواړي چې حقایق پوه شي، زما په اند، هغه بس دی کولی شي د دې سرچینو سره ځان مطمین کړي.

– په اندونیزیا کې د اهل بیت علیهم السلام د مکتب په لور د ځوانانو تمایل څه دی او ستاسو دوستان او کورنۍ له تا څخه د شیعه په اړه پوښتنه کوي؟
هو، ځینې خلک متعصب دي، خو ځینې خلک بې تفاوته دي او زه فکر کوم چې د غربي استعمار له امله دوی په ټولیزه توګه په مادي شیانو متمرکز دي او د خپل انسانیت غږ نه اوري. دوی د هغه څه لپاره ډیر ارزښت لري چې ښه مادي ګټې لري. خو ټول داسې نه دي او معمولاً شاګردان د شیعه ګانو په لور ډېر متوجه وي او کله چې له دې دین سره اشنا شي، فکر یې ډېر ازاد او خلاص وي.

– ایا د دې مسلو سربیره منفي اعلانونه شتون لري؟
اوس ډېر کم شوی دی، خو پخوا به وهابیانو د شیعه سیمو خلک ځورول او ځورول.

– ته اوس څنګه احساس کوې چې شیعه شوې؟
زه باید د خدای څخه مننه وکړم چې ما ته لارښوونه وکړه. زه غواړم چې هرڅوک خپل زړه ته غوږ ونیسي او په خلاص ذهن سره دې ښکلا ته وګوري

کله چې شیعه شو نو څنګه احساس کوې؟
زه باید د خدای څخه مننه وکړم چې موږ ته یې لارښوونه وکړه. زه غواړم چې هرڅوک خپل زړه ته غوږ ونیسي او ښکلا ته په روښانه ذهن سره وګوري